Tynki cementowo-wapienne – ściana dobrze otynkowana raz na długie lata

Wykończenie elewacji i wnętrz ma ogromne znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania każdego budynku. Trwała, estetyczna fasada oraz równe i gładkie ściany to podstawowe i najbardziej zasadne oczekiwania inwestorów, którym zależy dziś nie tylko na aspekcie dekoracyjnym, ale również walorach użytkowych, będących gwarancją wieloletniej eksploatacji. Z zadań tych znakomicie wywiązują się tradycyjne tynki cementowo-wapienne.

Tynki stanowią warstwę ochronną dla nowo wznoszonych lub remontowanych murów oraz pełnią funkcję dekoracyjną. Od ich właściwości, trwałości oraz odporności na zmienne warunki atmosferyczne zależy prawidłowe funkcjonowanie budynku. Mocne, grubowarstwowe tynki cementowo-wapienne dobrze chronią ściany przed rozmaitymi uszkodzeniami, a dodatkowo poprawiają ich izolacyjność akustyczną. Dodatkowo wykazują naturalną odporność na ataki grzybów czy pleśni. Można je nakładać nie tylko na podłożach betonowych, lecz także na tych z cegły silikatowej, pustaków ceramicznych, bloczków betonowych lub z betonu komórkowego.

Wszechstronność tynków cementowo-wapiennych przekłada się na możliwość stosowania ich zarówno na zewnątrz, jak i wewnątrz budynku – świetnie zdają egzamin w pomieszczeniach suchych oraz narażonych na zawilgocenie. Co więcej, mogą one być zarówno ostatecznym wykończeniem powierzchni ściany, jak i stanowić podłoże do wykonania wypraw, takich jak gładzie czy dekoracyjne tynki cienkowarstwowe, zestawione ze środkiem gruntującym wzmacniającym przyczepność i regulującym chłonność podłoża. Ponadto, na tynki cementowo-wapienne można stosować wszystkie dostępne rodzaje farb elewacyjnych.

Tradycyjny tynk cementowo-wapienny można sporządzić bezpośrednio na budowie, samemu odmierzając składniki, albo kupić gotową mieszankę, przygotowaną fabrycznie przez producenta, co nie tylko przyspiesza prace, ale daje również gwarancję, że proporcje składników w każdej kolejno przygotowanej porcji zaprawy będą dokładnie takie same. Za gotowymi tynkami przemawia większa trwałość i wodoodporność. Trzeba jednak pamiętać, że warunkiem uzyskania pożądanego efektu końcowego prac tynkarskich jest poprawny dobór produktów, właściwe przygotowanie podłoża oraz zgodna z zaleceniami producenta aplikacja.

Wybierając tynk do konkretnego pomieszczenia, warto zwrócić uwagę na uziarnienie produktu, które decyduje o efekcie końcowym jaki chcemy uzyskać. Jeśli zależy nam na powierzchni zatartej na gładko, idealnym rozwiązaniem będzie Baumit MPI 25 Fine lub Baumit MPI 25 L o uziarnieniu 0-0,5 mm, które umożliwi uzyskanie gładkiej powłoki przeznaczonej do dalszego wykończenia. Z kolei tynk Baumit MPI 25 (0-0,8 mm) przeznaczony jest do wykonywania tynku zacieranego. W trudnych warunkach zewnętrznych trwały efekt zacierania pozwoli uzyskać Baumit MPA 35 (0-1 mm).

Wysokiej jakości tynki cementowo-wapienne Baumit mogą być wykonywane ręcznie lub maszynowo – wszelkimi, będącymi w użyciu agregatami tynkarskimi, co nabiera znaczenia szczególnie wtedy, gdy w grę wchodzi wykańczanie dużych powierzchni. Przed rozpoczęciem tynkowania zaleca się zabezpieczenie wszystkich narożników poprzez montaż zaprawą Baumit SpeedFix nierdzewnych bądź zabezpieczonych antykorozyjnie stalowych lub aluminiowych profili ochronnych. Nie bez znaczenia jest stosowanie podkładów wzmacniających przyczepność tynków. Przy tradycyjnym sposobie tynkowania ścian, zaprawę narzuca się na powierzchnię, ręcznie zgarnia jej nadmiar i wyrównuje, używając łaty tynkarskiej. Następnie powierzchnię tynku zaciera się stosownie do wymagań lub wygładza pacą styropianową, filcową lub twardą gąbką. Bardziej powszechne jest jednak stosowanie odpowiednich agregatów tynkarskich, które umożliwiają natryskiwanie tynków na powierzchnię ścian. Metoda ta pozwala nie tylko skrócić czas prac tynkarskich, ale umożliwia bardziej wydajne aplikowanie gotowej masy.

Odrębną kwestią jest samo wykonanie, podczas którego mogą pojawić się błędy, mające negatywny wpływ na jakość uzyskanej wyprawy. Bywa, że prace tynkarskie wykonuje się np. bez odpowiedniej obrzutki lub prowadzi je na powierzchniach zbyt zapylonych, co może spowodować odparzenie warstwy tynku. Obrzutka wstępna powinna być zawsze stosowana na zewnątrz budynku, jeżeli chodzi z kolei o ściany wewnętrzne – jest wymagana przy podłożach betonowych. W przypadku maszynowych tynków cementowo-wapiennych warto zastosować obrzutkę Baumit VorSpritzer lub podkład Baumit Beton Primer, który zapewni wysoką przyczepność wewnętrznych tynków na betonie.

Częstym błędem wykonawczym jest również próba „prostowania” ścian w czasie jednej tylko operacji, poprzez nałożenie grubszej warstwy tynku. Jeśli ściany są nierówne, zwykle należy wykonać tynk w kilku warstwach, aby uzyskać odpowiednie płaszczyzny, piony i kąty. W przeciwnym razie możemy przyczynić się do wystąpienia nadmiernego skurczu materiału podczas wiązania, konsekwencją którego będą spękania na wyprawie. Pęknięcia tynku mogą się też pojawić wtedy, gdy np. pod tynkami cementowymi obsadzi się narożniki za pomocą tynku gipsowego. Kolejnym powodem pojawienia się pęknięcia tynku może być prowadzenie prac tynkarskich w skrajnie niskich lub wysokich temperaturach oraz przy dużym nasłonecznieniu. Optymalna temperatura powietrza i podłoża dla wiązania tynku mieści się w zakresie od 5 do 25°C. W przypadku tynków wewnętrznych oraz przy stosowaniu nagrzewnic – a w szczególności nagrzewnic gazowych – wymagana jest sprawnie funkcjonująca wentylacja.

Pęknięcia tynku mogą oczywiście wynikać również z ruchów konstrukcyjnych budynku. W takiej sytuacji są one niezależne od metod pracy czy składu mieszanki tynkarskiej. W miejscach newralgicznych warto zastosować siatkę do zbrojenia tynków maszynowych Baumit MaschinnenputzArmierung, zatapiając ją mniej więcej w połowie grubości tynku. Trzeba mieć przy tym na uwadze, że stosowanie zbrojenia nie wyklucza powstania ewentualnych mikropęknięć, czy zarysowań, zmniejsza jednak znacznie ryzyko ich powstania.